Steve Kaufmann vốn là một nhà ngoại giao và doanh nhân người Canada trước khi bắt đầu sự nghiệp giảng dạy tiếng Anh. Ông đã học qua 16 ngôn ngữ và có thể sử dụng một cách thành thạo 8 ngôn ngữ trong số đó. Đúc kết kinh nghiệm của chính bản thân mình, Steve có 6 lời khuyên cho mọi người để học tiếng Trung tốt hơn.
Hoa ngữ MING xin giới thiệu đến các bạn những lời khuyên quý báu từ Steve Kaufmann!
Mục lục
Tự thuật của Steve Kaufmann
Tôi bắt đầu học tiếng Trung cách đây 50 năm. Tôi đã mất 9 tháng để đạt đến trình độ có thể dịch các bài xã luận trên báo từ tiếng Anh sang tiếng Trung và từ tiếng Trung sang tiếng Anh, đọc tiểu thuyết và thông dịch cho mọi người. Tôi đã làm được điều này trong thời đại của máy ghi băng, rất lâu trước thời đại Internet, từ điển trực tuyến, ứng dụng học ngôn ngữ, tệp MP3 và YouTube.
Nếu tôi suy ngẫm về những gì tôi đã làm, tôi thấy rằng có 6 điều giúp tôi học nhanh hơn những sinh viên khác đang học cùng tôi. Dưới đây tôi liệt kê từng lời khuyên về cách học tiếng Trung mà bạn có thể muốn áp dụng cho việc học của mình.
1. Luyện nghe tiếng Trung càng thường xuyên càng tốt
Trong 1 đến 2 tháng đầu tiên, chỉ cần tập trung vào việc lắng nghe.
Bắt đầu bằng cách tập trung vào việc lắng nghe. Chỉ cần làm quen với âm thanh. Bạn nên đọc bất cứ thứ gì bạn đang nghe, nhưng hãy làm như vậy bằng cách sử dụng hệ thống viết phiên âm, chẳng hạn như Pinyin, để hiểu rõ hơn về những gì bạn đang nghe. Bạn rồi sẽ phải học cách viết chữ Hán nhưng bạn có thể bỏ qua các nó vào lúc ban đầu, và thay vào đó, hãy cố gắng để làm quen với cách mà người Trung Quốc phát âm.
Sẽ là quá khó để bắt đầu học các ký tự khi bạn không hiểu các từ, các âm của chúng như thế nào hoặc cách chúng hoạt động cùng nhau. Một ngôn ngữ mới có thể sẽ rất khó để nghe ra được khi mới bắt đầu học. Bước đầu tiên là làm quen với các âm thanh riêng lẻ của ngôn ngữ, học cách phân biệt các từ với nhau và thậm chí một vài từ và cụm từ vang lên trong não của bạn.
2. Hãy đầu tư thời gian cho Hán tự
Học Hán tự là bước khó khăn nhất mà bạn phải trải qua trên chặng được chinh phục tiếng Trung. Tuy nhiên, sau khi vượt qua được trở ngại lớn này, bạn sẽ có thể tiếp cận được một trong những nền văn hóa lớn với bề dày lịch sử lâu đời nhất thế giới.
Bạn cần luyện tập mỗi ngày để thực sự nắm bắt được lượng Hán tự lớn như vậy. Dù dùng phương pháp học nào, bạn nên dành ra tối thiểu 30-60 phút mỗi ngày để tập trung luyện tập.
Dần dần, việc học hán tự mới sẽ trở nên đơn giản hơn khi bạn có thể kết hợp những từ đã biết để tạo ra từ mới, qua đó hỗ trợ việc ghi nhớ từ. Đặc biệt, với hệ chữ cái tượng hình như tiếng Trung, trong mỗi từ sẽ có những bộ thủ, là những thành phần nhỏ kết hợp với nhau để tạo ra từ mới.
3. Không cần phải quá tập trung vào ngữ pháp phức tạp
Đôi khi chỉ với một vài mẫu câu đơn giản là đã có thể giúp bạn giao tiếp rất nhiều nội dung khác nhau. Tôi học được điều này thông qua quyển sách Đọc hiểu tiếng Trung hiện đại trình độ trung cấp (Intermediate Reader in Modern Chinese) của tác giả Harriet Mills và P. S. Ni.
Tôi hoàn toàn không biết gì cụ thể về ngữ pháp tiếng Trung nhưng có thể giao tiếp tương đối thành thạo. Chúng ta nên quen với các mẫu giao tiếp, cách người Trung Quốc sử dụng ngôn ngữ trong thực tế thay vì dành quá nhiều thời gian tìm hiểu ngữ pháp.
4. Hãy đọc nhiều nhất có thể!
Một lý do khiến tôi học tiếng Trung nhanh hơn bạn bè là đọc bất cứ thứ gì có thể bằng tiếng Trung. Tôi may mắn được tiếp cận thư viện của Đại học Yale với nguồn tài liệu tiếng Trung khổng lồ và bắt đầu đọc quyển sách 20 bài giảng về văn hóa Trung Quốc (20 Lectures on Chinese Culture), một quyển sách đại cương cơ bản.
Ngoài ra, thư viện Đại học Yale còn có rất nhiều quyển sách khác về các chủ đề như chính trị, lịch sử, văn hóa Trung Quốc, với chú thích từ mới tiếng Trung ở cuối mỗi chương, điều vô cùng hữu ích và giúp tôi tiết kiệm nhiều thời gian tra cứu từ điển.
Dần dần, tôi xây dựng được vốn từ để có thể đọc sách tiếng Trung mà không cần tra cứu từ mới quá thường xuyên. Dĩ nhiên, tôi vẫn sẽ gặp nhiều từ mới, nhưng khi đọc, tôi thường đoán nghĩa rồi bỏ qua những từ này để tập trung vào nội dung chính của bài đọc. Sau 7-8 tháng luyện tập, tôi đã có thể đọc quyển tiểu thuyết đầu tiên.
5. Luyện tập phát âm theo nhịp điệu ngôn ngữ
Việc đọc và học trên giấy có thể giúp bạn tăng vốn từ vựng và hiểu nhiều nội dung hơn, tuy nhiên chỉ có việc nghe và nói mới có thể giúp bạn liên kết với ngôn ngữ và sử dụng thành thạo.
Một trong những khó khăn lớn nhất của việc học tiếng Trung là thanh điệu, với 4 thanh. Để có thể phát âm và giao tiếp tự nhiên, bạn cần luyện nghe người bản ngữ nói thật nhiều, để làm chủ thanh điệu và nhịp điệu khi giao tiếp trong tiếng Trung.
Tôi rất thích xem thể loại tấu hài đối thoại của Trung Quốc. Khi xem các chương trình này, các nghệ sĩ thường cường điệu hóa vào nhịp điệu, các phát âm ngôn ngữ, khiến người nghe dễ nhận ra và dễ hiểu.
6. Hãy luyện nói nhiều nhất có thể và đừng ngại mắc lỗi
Bạn cần luyện nói rất nhiều để thành thạo phát âm tiếng Trung. Để bắt đầu, bạn có thể luyện tập bằng cách nhại theo nội dung mà bạn nghe được, bắt chước cách phát âm một cách tốt nhất có thể. Đừng quá lo về việc phải phát âm chính xác từng chữ, vì điều này sẽ dần được cải thiện khi bạn quen hơn với tiếng Trung.
Khi nói, bạn đừng lo sợ việc nói sai. Hãy tận dụng tất cả vốn từ, cách biểu đạt mà bạn đã học được để truyền tải ý tưởng tốt nhất có thể. Việc sai sót là đương nhiên, nhưng, khi nói càng nhiều, bạn sẽ ít mắc lỗi sai hơn.